Unanimiteti i ri i Evropës: Orbán nuk ka nevojë të pajtohet
Udhëheqësit evropianë nuk po mbështeten më tek Hungaria për të vazhduar me qëndrimet kyçe të politikës për Ukrainën. Por kjo nuk do të thotë se Budapesti nuk mund të shkaktojë ende probleme.
Presidentët dhe kryeministrat nga i gjithë blloku u takuan në Bruksel të enjten për të nënshkruar një sërë angazhimesh të reja, nga konkurrenca ekonomike te tregjet financiare.
Por deri tani çështja më e mprehtë, si gjithmonë, është dhënia e mbështetjes për Ukrainën – me kryeministrin hungarez Viktor Orbán që kundërshton vazhdimisht çdo përpjekje për të rritur ndihmën ushtarake ose për të avancuar kërkesën e vendit për t’u bërë anëtar i Bashkimit Evropian.
Rregullat që normalisht kërkojnë që të gjitha 27 vendet e BE-së të bien dakord për një deklaratë të përbashkët që ajo të lëshohet në emër të Këshillit Evropian, u vunë në pikëpyetje dy javë më parë, kur ai u përpoq të prishte propozimet për Evropën për të mbushur boshllëkun e lënë nga një ndërprerje e ndihmës amerikane për Kievin.
Megjithatë, një tekst i rënë dakord nga 26 vendet e mbetura iu shtua rezolutat e tjera, të cilat u miratuan unanimisht. Dhe ndërsa Hungaria u tërhoq, ajo u lëshua ende si një përfundim zyrtar i Këshillit Evropian. Kjo taktikë duket se po funksionon dhe diplomatët i thanë POLITICO-s se synojnë ta përdorin përsëri.
“Deklarata për Ukrainën sot do të lëshohet si aneks në emër të 26-ve”, tha një diplomat i lartë i BE-së, të cilit iu dha anonimiteti për të diskutuar bisedimet me dyer të mbyllura të së enjtes. “Kjo është normalja e re. Dhe është e dobishme kur bëhet fjalë për qëllimin politik. Ndoshta në fund të fundit edhe pse do të hasim probleme të tjera.”
Ndërkohë, shtoi një zyrtar i lartë i BE-së, kundërshtimet e Hungarisë janë duke u vlerësuar – dhe janë injoruar shpejt.
“Pas 6 marsit, askush nuk ka dyshim se ka divergjencë me një shtet anëtar. Objektivi duhet të jetë gjithmonë që të kemi konkluzionet në 27 – nëse nuk është e mundur, nëse ndarja strategjike ruhet dhe ne kemi të gjitha indikacionet se ajo ruhet, se do të ecim përpara në 26”, tha zyrtari.
Udhëheqësit evropianë shënuan një fitore të madhe në Këshillin e fundit Evropian në fillim të këtij muaji, kur siguruan mbështetjen e Robert Fico të Sllovakisë, duke e ndarë atë nga bashkimi i forcave me Hungarinë.
Megjithatë, në fund të fundit, formulimi i ashpër që kërcënon sanksione shtesë për energjinë dhe mallrat tregtare ruse mund të thotë pak, duke pasur parasysh se zbatimi i tij në nivel të BE-së ende kërkon unanimitet – dhe Hungaria ka bllokuar herë pas here propozimet për të shtrënguar zbrazëtirat e mbetura.
“Orbán zgjodhi izolimin dhe një rrugë të demokracisë joliberale kundër interesit të dukshëm të BE-së dhe, në fakt, Hungarisë. Atij iu dhanë shumë mundësi dhe iu refuzuan duart e zgjatura,” tha një diplomat i dytë. “Siguria e Evropës është një çështje shumë serioze për të negociuar me një person që i sheh gjërat 180 gradë ndryshe nga të gjithë të tjerët.”
“Nëse ai mendon se mund ta bëjë më mirë, duke shkuar vetëm, nuk mendoj se shumë do të përpiqeshin ta ndalonin.”
Një draft i deklaratës së Ukrainës, i parë nga POLITICO, riafirmon “mbështetjen e vazhdueshme dhe të palëkundur të BE-së për pavarësinë, sovranitetin dhe integritetin territorial të Ukrainës brenda kufijve të saj të njohur ndërkombëtarisht”.
“Bashkimi Evropian ruan qasjen e tij ‘paqe përmes forcës’, e cila kërkon që Ukraina të jetë në pozicionin më të fortë të mundshëm, me aftësitë e veta të fuqishme ushtarake dhe mbrojtëse si një komponent thelbësor”, thuhet në deklaratë.
Ndërkohë, një diplomat i tretë i lartë evropian tha se ndërsa blloku mirëpret përpjekjet e Presidentit Donald Trump për t’i dhënë fund luftës, ai nuk priste të ndryshonte qëndrimin e tij së shpejti.
“Ka bisedime SHBA-Rusi dhe bisedime SHBA-Ukrainë, por këto nuk shihen si një negociatë paqeje,” tha një tjetër zyrtar i lartë i BE-së për POLITICO. Megjithatë, shtoi zyrtari, “BE mirëpret përpjekjet e SHBA-së” për të provuar dhe çimentuar një armëpushim, por do të vazhdojë të ofrojë mbështetje materiale për Ukrainën pavarësisht.
