Studimi/ E drejtë për të mbyllur bare, restorante dhe palestra: Janë vendet kryesore të infektimit me COVID-19
Mbyllja e hershme, ose shpesh e plotë, e bareve dhe restoranteve është një nga masat më të zakonshme të marra nga qeveritë për të luftuar përhapjen e koronavirusit në shoqëritë përkatëse. Përtej pasojave serioze ekonomike, shumë e kundërshtojnë këtë mase duke argumentuar se shanset e infektimit në këto vende nuk janë aq të mëdha.
Por një studim nga Universiteti i prestigjoz i Stanfordit dhe Universiteti Northwestern të Shteteve të Bashkuara të Amerikës , botuar në revistën Nature, gjithsesi, argumenton të kundërtën dhe i vendos këto ambiente, së bashku me palestrat, midis atyre hapësirave që janë më të rrezikuar për koronavirusin. Studiuesit analizuan një larmi informacioni demografik, epidemiologjik dhe të të ardhurave nga lagje të ndryshme të SHBA në qytete të tilla si Çikago, New York dhe San Francisco për të marrë statistika mbi mundësinë e marrjes së infeksionit, gjithashtu duke vërejtur pabarazi në rrezikun e infeksionit bazuar në statusin socio-ekonomik të përdoruesit. “Rihapja e vendeve të tilla si restorantet, qendrat e fitnesit, kafenetë dhe hotelet mbart një rrezik më të lartë të transmetimit të SARS-CoV-2. Ulja e punësimit në këto vende mund të kontribuojë në një rënie të ndjeshme të infeksioneve të parashikuara,” tha Jure. Leskovec i Universitetit të Stanfordit.
Ekipi përdori të dhënat e mbledhura midis 1 marsit dhe 2 majit 2020 falë telefonave celularë, për të hartuar lëvizjet e 98 milion njerëzve nga lagje të ndryshme. “Ne ndërtuam një model informatik për të analizuar se si njerëzit me prejardhje të ndryshme demografike dhe lagje të ndryshme vizitojnë lloje të ndryshme të vendeve pak a shumë të mbushura me njerëz. Bazuar në këtë, ne mund të parashikojmë gjasat e infeksioneve të reja në çdo kohë të caktuar, vendi apo kohe ”, shpjegoi autori i studimit. Analiza merr parasysh demografinë, vlerësimet epidemiologjike dhe informacionin anonim mbi vendndodhjen e telefonave celularë dhe duket se konfirmon se shumica e transmetimeve Covid-19 ndodhin në vende shumë të mbushura me njerëz, të tilla si restorante me shërbim të plotë, qendra fitnesi, bare dhe kafene, ku njerëzit qëndrojnë në hapësira të mbyllura për një kohë të konsiderueshme.
Të dhënat e hollësishme për lëvizshmërinë lejuan modelimin e numrit të infeksioneve të verifikuara në një orë në rreth 553 mijë vende të ndryshme të grupuara në 20 kategori, të quajtura ‘pika interesi’, që njerëzit priren të vizitojnë rregullisht, të tilla si bare, restorante dhe palestra. Sipas gjetjeve në zonën metropolitane të Çikagos, 10 përqind e pikave të interesit lidhen me 85 përqind të infeksioneve të reja të regjistruara. David Grusky, i Shkollës së Shkencave Humane dhe Shkencave të Stanfordit dhe bashkëautor i artikullit, shtoi se në të kaluarën besohej se pabarazitë në normat e infeksionit vareshin nga aksesi në kujdesin shëndetësor, por modelet e lëvizshmërisë mund ta kalojnë këtë kufi dhe të ndihmojë shkencëtarët të kuptojnë më mirë arsyet e çekuilibrave të tilla.
Strategjitë e rihapjes
“Ne kemi një përgjegjësi të mendojmë për një strategji të rihapjes që mund të zvogëlojë pabarazitë që po nxisin praktikat aktuale. Modeli ynë tregon se politikat e qëndrimit kanë ngadalësuar shkallën e infeksionit,” tha Leskovec. Studiuesit theksojnë se është e pamundur të dihet vendi dhe koha e saktë kur një person ngjitës do të transmetojë infeksionin tek individët e tjerë, por modeli i tyre, thonë ata, lejon përdorimin e ekuacioneve matematikore për të kapërcyer disa nga kufizimet ekzistuese, zgjidhjen e variablave dhe përsosjen e sistemi derisa të jetë në gjendje të përcaktojë shkallën e emetimit të virusit në secilin qytet të konsideruar.
Eunews.al
