Sfidat shfaqen pas rizgjedhjes së Macron
Me presidencën e vazhdueshme franceze të Këshillit të BE-së dhe zgjedhjet e ardhshme parlamentare, Emmanuel Macron nuk do të gëzojë asnjë periudhë mospagimi në fillimin e mandatit të tij të dytë dhe opozita, si në të majtë ashtu edhe në të djathtë, është më e vendosur se kurrë për të hequr ri- u zgjodh kryetar i shumicës së tij parlamentare.
Me bojën në fletët e votimit nga zgjedhjet presidenciale mezi thahet, partitë po përgatiten për votimin legjislativ në qershor. Këto janë vendosur të ndryshojnë më tej ekuilibrin e pushtetit midis socialistëve dhe republikanëve, të cilët tashmë kanë shpërthyer dhe po luftojnë për të mbijetuar.
Në vend të kësaj, kundërshtarët kryesorë të La République En Marche centriste të Macron-it janë La France Insoumise e ekstremit të majtë të Jean-Luc Mélenchon dhe nacionalisti Rassemblement i ekstremit të djathtë të Marine Le Pen.
Cilat janë skenarët e mundshëm?
Një shumicë “e pamundur” e ekstremit të djathtë ose të majtë
Sipas Thanasis Diamantopoulos, profesor i shkencave politike në Universitetin e Athinës dhe ekspert i regjimit francez, hipoteza e një mazhorance të ekstremit të djathtë ose të majtë në Asamblenë Kombëtare është “e pamundur”, pavarësisht rezultateve të larta historike të Le Pen. dhe partitë e Mélenchon.
Në Francë, sistemi zgjedhor me dy raunde mazhoritar një-anëtarësh do të thotë se “edhe me një shumicë, e djathta ekstreme dhe e majta ekstreme nuk mund të fitojnë zgjedhjet parlamentare. […] Ata nuk kanë potencial për të krijuar një aleancë” dhe është më e lehtë për “forcat rreth qendrës të krijojnë një aleancë”, tha Diamantopoulos për EURACTIV France.
Por ditët e fundit, Mélenchon u ka bërë thirrje pa mëdyshje mbështetësve të tij: “Ju kërkoj të më zgjidhni kryeministër”.
Mes faktit se “nuk do të ketë dezertime” në favor të partisë së Mélenchon dhe “nënpërfaqësimit të ekstremeve”, mundësia që apeli i tij të bëhet realitet në kutinë e votimit mbetet e zbehtë.
Një element tjetër që funksionon kundër partive më radikale është se “ka dy shprehje ‘anti-sistem’, njëra në të djathtën ekstreme dhe tjetra në të majtë”.
Për këto arsye, tetë deputetë u zgjodhën nën flamurin e Kuvendit Kombëtar në vitin 2017, pavarësisht se u kualifikuan për në raundin e dytë të zgjedhjeve presidenciale, dhe partia e Mélenchon kishte shtatëmbëdhjetë. Këto rezultate janë shumë më të ulëta se rezultatet e përgjithshme në nivel kombëtar.
Përpjekja (e re) për të bashkuar të majtën
Në të majtë, nevoja urgjente për unitet po ndihet si nga drejtuesit ashtu edhe nga votuesit, për të rifituar ndikimin dhe shpresën për të imponuar një shumicë sociale dhe ekologjike ndaj Macron.
E kontaktuar nga EURACTIV France, Sylvie Guillaume, një eurodeputete socialiste, tha se shpresonte që “zgjedhjet legjislative [do të bëjnë të mundur] rivendosjen e një ekuilibri më të mirë sepse zgjedhjet presidenciale nuk janë një çek bosh” për presidentin e sapozgjedhur.
E njëjta gjë është e vërtetë për Insoumis – mbështetësit e Mélenchon – të cilët duan të besojnë në bashkimin e së majtës.
Eurodeputetja Leïla Chaibi i tha EURACTIV France se lëvizja e saj “u bën thirrje atyre që nuk ndihen të përfaqësuar” dhe pranon se është në diskutim me forcat e tjera të majta, për të rënë dakord për “një bazë të përbashkët”.
Thirrja e Mélenchon dhe mbështetësve të tij duket se është dëgjuar nga lëvizjet e tjera të majta. Eurodeputeti i Evropës Ecologie Les Verts, David Cormand i tha EURACTIV France se “forcat politike të së majtës dhe ekologët duhet të organizohen për të peshuar së bashku nëse nuk duan të dënojnë veten për të humbur veçmas”.
Léon Deffontaines, president i lëvizjes së të rinjve komunistë, i tha EURACTIV France se shpresonte të shihte “idetë e barazisë, ndarjes dhe solidaritetit të bëhen përsëri shumicë”.
Kandidati komunist Fabien Roussel u lut të dielën në mbrëmje për një “marrëveshje globale” të së majtës, duke kërkuar që “të merren parasysh spiranca lokale dhe ndjeshmëritë e ndryshme në të majtë” në mënyrë që të shmanget shpërndarja që përfitonte vetëm La France Insoumise, e cila dominonte kryesisht lënë në raundin e parë të zgjedhjeve presidenciale.
Megjithatë, sipas Diamantopoulos, edhe nëse “disa zona [e majta] mund të zgjidhin disa deputetë”, ideja e “afrimi me një shumicë parlamentare është një trillim politik”.
Çfarë mazhorance për Macron?
Pavarësisht sfidave parlamentare, Macron nuk do ta hedhë peshqirin.
Duke gjykuar nga komentet e Gabriel Attal, zëdhënës i qeverisë në largim, besimi në kampin e Macron mbetet i lartë.
“Jam i bindur se francezët do t’i japin presidentit të republikës mjetet për të vepruar për t’i mbrojtur ata, me një shumicë [në Asamblenë Kombëtare],” tha Attal për BFMTV-RMC të hënën në mëngjes.
Duke pasur hapësirë të kufizuar manovrimi për shkak të mungesës së aleancave partiake përtej shumicës ekzistuese, kampi i Macron do të përpiqet të bindë votuesit për prirje të tjera politike ose, në rastin më të mirë, të përfundojë marrëveshje rrethanore në territoret ku kjo është e mundur.
Diamantopoulos beson se Macron mund të ndërtojë një “shumicë presidenciale që do të fillonte me ish-gaullistët (republicains e qendrës së djathtë) dhe do të arrinte në menteshën e së majtës, duke përfshirë ndoshta edhe një pjesë të Partisë Socialiste dhe, sigurisht.
Eunews.al