Koronavirusi/ OKB thirrje për ‘armëpushim’ të dhunës në familje
Duke iu referuar thirrjeve të tij të përsëritura për armëpushim të konflikteve në të gjithë botën, për t’u përqëndruar në luftën e përbashkët për të luftuar virusin, Sekretari i Përgjithshëm theksoi se dhuna nuk kufizohet në fushën e betejës, dhe se “për shumë gra dhe vajza , kërcënimi afrohet më së shumti aty ku duhet të jenë më të sigurta: në shtëpitë e tyre “.
Kombinimi i streseve ekonomike dhe sociale të sjella nga pandemia, si dhe kufizimet në lëvizje, kanë rritur në mënyrë dramatike numrin e grave dhe vajzave që përballen me abuzim, pothuajse në të gjitha vendet. Sidoqoftë, edhe para përhapjes globale të koronavirusit të ri, statistikat treguan se një e treta e grave në të gjithë botën kanë përjetuar një formë të dhunës në jetën e tyre.
Fenomeni i dhunës ndaj grave prek ekonomitë e zhvilluara dhe ato më të varfra: gati një e katërta e studentëve të kolegjit kanë raportuar se kanë përjetuar sulme seksuale ose sjellje të pahijshme në SH.B.A., ndërsa në pjesë të Afrikës sub-Sahariane, dhuna e partnerëve është realitet për 65 përqind të grave.
Hulumtimi nga Organizata Botërore e Shëndetit (OBSH), raporton ndikimet e dhunës në shëndetin fizik, seksual, riprodhues dhe mendor të grave: gratë që përjetojnë abuzim fizik ose seksual kanë dy herë më shumë gjasa të kenë një abort, dhe përvoja gati dyfishon gjasat e tyre për të rënë në depresion. Në disa rajone, ata kanë 1.5 herë më shumë të ngjarë të marrin HIV, dhe ekzistojnë prova se gratë e dhunuara seksuale kanë 2.3 herë më shumë të ngjarë të kenë çrregullime të alkoolit.
87,000 gra u vranë me dashje në 2017, dhe më shumë se gjysma u vranë nga partnerët intim apo anëtarë të familjes.
Tronditëse është se dhuna ndaj grave është po aq shkaktare serioze e vdekjes dhe paaftësisë tek gratë e moshës riprodhuese sa kanceri, dhe një shkak më i madh i shëndetit të keq se sa aksidentet në trafik dhe malaria e kombinuar.
Qysh nga fillimi i pandemisë, OKB-ja po raporton se Libani dhe Malajzia, për shembull, kanë parë numrin e thirrjeve për ndihmë telefonike dyfish, krahasuar me të njëjtin muaj të vitit të kaluar; në Kinë ata janë trefishuar; dhe në Australi, motorët e kërkimit si Google po shohin madhësinë më të lartë të kërkimeve për ndihmë të dhunës në familje në pesë vitet e fundit.
Këta numra japin disa tregues të shkallës së problemit, por mbulojnë vetëm vendet ku janë vendosur sistemet e raportimit: pasi virusi përhapet në vendet me institucione të dobëta, do të jenë më pak informacion dhe të dhëna, por pritet që prekshmëria e gratë dhe vajzat do të jenë më të larta.
Reagimi ndaj rritjes së dhunës është komplikuar edhe më tej nga fakti se institucionet tashmë janë nën një presion të madh nga kërkesat e trajtimit të pandemisë. “Ofruesit e kujdesit shëndetësor dhe policia janë të tej ngarkuar dhe në mungesë stafi“, tha z. Guterres, “grupet lokale të ndihmës janë të paralizuara ose nuk kanë fonde. Disa streha të dhunës në familje janë të mbyllura; të tjerët janë plot “.
Arsyet e mungesës së qëndrave përfshijnë shndërrimin e tyre në institucione shëndetësore, ose masa të reja që ndalojnë viktimat e reja nga frika e përhapjes së mëtejshme të COVID-19. Sa për policinë, ata dhe anëtarët e tjerë të forcave të sigurisë, në shumë raste, janë më pak të gatshëm të arrestojnë autorët e dhunës, duke kufizuar angazhimin e drejtpërdrejtë, ose janë të mbingarkuar nga bllokimet e policisë.
Shefi i OKB-së u bëri thirrje të gjitha qeverive që të bëjnë parandalimin dhe të adresojnë fenomenin e dhunës ndaj grave dhe ta bëjnë një pjesë integrale të planeve të tyre të reagimit kombëtar për COVID-19, dhe përshkroi disa veprime që mund të merren për të përmirësuar situatën (shiko tekstin).
“Së bashku”, përfundoi Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së, “ne mund dhe duhet të parandalojmë dhunën kudo, nga zonat e luftës në shtëpitë e njerëzve, pasi ne punojmë për të mundur COVID-19″.
Ndërkohë, në Kosovë, Fondi i Popullsisë së OKB-së, UNFPA përmendi Ministrinë e Drejtësisë në raportimin e një rritjeje prej 17 përqind në rastet e dhunës me bazë gjinore, me zonat urbane.
Muajin e kaluar pasi dhjetëra raste të COVID-19 u konfirmuan në vend dhe qeveria shpalli një urgjencë të shëndetit publik, një shtetrrethim 13-orësh u vendos deri në 24 mars.
Besnik Sherifi i UNFPA u bëri thirrje grave që të “përdorin mundësinë e kohës së lëvizjes së lirë” nëse do të kishin nevojë të shpëtonin nga shtëpia, por shtoi se mundësia për t’u mbyllur me një abuzues për 13 orë “është diçka që duhet të shqetësojë të gjithë ne“.
UNFPA është përgjigjur duke ofruar mbështetje për qendrat për të mbijetuarit ndërsa gjithashtu ka punuar me organizata me bazë besimi dhe udhëheqës fetarë për të rritur ndërgjegjësimin për rreziqet e ngritura nga dhuna me bazë gjinore gjatë pandemisë.
“Ne duhet të sigurohemi që të merren masa për të parandaluar, mbrojtur dhe zbutur pasojat e të gjitha formave të dhunës, stigmës dhe diskriminimit, veçanërisht ato kundër grave dhe vajzave gjatë procesit dhe procedurave të karantinës dhe të izolimit“, tha Visare Mujko-Nimani , Shefi i zyrës së UNFPA në Kosovë.
Eunews.al
